Źródło białka,
czyli niepokojące wizje przyszłości
z możliwym happy endem
Nasiona z ekipy be strąk są źródłem białka. W zestawieniu ze zbożami zapewniają pełny zestaw aminokwasów i z korzyścią mogą zastępować mięso w diecie (1).
Z korzyścią dla kogo?
Dla Ciebie i Twojego zdrowia ale także planety i środowiska naturalnego.
Coraz głośniej mówi się o zmianach klimatu. Negatywny wpływ działalności człowieka na Ziemię nie podlega już dyskusji (2). W związku z tym, już od lat naukowcy zajmują się przewidywaniem przyszłości. Także w odniesieniu do jedzenia, bo to właśnie obawa przed jego brakiem może stać się najbardziej namacalną, jeśli chodzi o konsekwencje zmian klimatycznych. Ośrodki badawcze obliczają, szacują, mierzą jakie są szanse planety i jej zasobów naturalnych na udźwignięcie zwiększającego się ludzkiego zapotrzebowania na żywność, a w szczególności na białko (3, 4, 5, 6, 7).
Wyniki wskazują, że nie da rady (j.w.).
Rolnictwo i współczesna produkcja żywności odpowiadają za ok. 30% emisji gazów cieplarnianych, które zmieniają nasz klimat - zużywają 70% dostępnej wody oraz zajmują prawie 1/3 ziemi dostępnej pod uprawy (6). Głównym udziałowcem zużycia tych zasobów jest hodowla zwierząt oraz produkcja mięsa i produktów pochodzenia zwierzęcego (8).
Biorąc pod uwagę rosnącą populację ludzi na świecie, jedzenie mięsa na aktualnym poziomie zużywa zasoby naturalne równoważne z zasobami 3 planet takich jak Ziemia.
Dlatego w niedalekiej przyszłości codzienna porcja białka nie będzie pochodziła z wołowego steku czy wieprzowej karkówki ani nawet z drobiowego udka. Bardziej prawdopodobne stają się scenariusze z rolami głównymi dla: sztucznie wyprodukowanej tkanki mięsnej, mięsa z ekstremalnie intensywnej hodowli, alg morskich czy owadów (9, 10, 11).
Takie pozycje staną się stałym elementem naszego obiadowego menu.
Trudno sobie to wyobrazić? Warto już się oswajać.
Ale jest jeszcze inne rozwiązanie. Zamiast czekać na mięso z próbówki można sięgnąć do korzeni i przypomnieć sobie o znajomych i swojskich produktach.
Fasola, groch, soczewica i ciecierzyca. Brzmi kojąco? Świetnie - to także źródła białka.
Jeśli szukasz równowagi pomiędzy przyjemnością jedzenia, zdrowiem, kondycją fizyczną i stanem środowiska naturalnego, to częstsze korzystanie ze strączkowych i rzadsze jedzenie mięsa może być odpowiedzią na tę potrzebę.
Zastępując nawet część mięsa z codziennej diety białkiem pochodzenia roślinnego możesz zmniejszyć swój negatywny wpływ na środowisko od 5 do nawet 70% (5, 7, 9).
Małe zmiany mają wielkie znaczenie.
Źródła:
1. Boye J., Zare F., Pletch A.: Pulse proteins: Processing, characterization, functional properties and applications in food and feed. Food Research International 2010, 43: 414–431
2. IPCC, 2014: Climate Change 2014: Synthesis Report. Contribution of Working Groups I, II and III to the Fifth Assessment Report of the
Intergovernmental Panel on Climate Change [Core Writing Team, R.K. Pachauri and L.A. Meyer (eds.)]. IPCC, Geneva, Switzerland, 151 pp.
3. Hedenus F., Wirsenius S., Johansson D.: The importance of reduced meat and dairy consumption for meeting stringent climate change targets. Climatic Change 2014, 24: 79–91
4. Ritchiea H., Reaya D.S., Higginsb P.: The impact of global dietary guidelines on climate change. Global Environmental Change 2018, 49: 46-55
5. Henk Westhoek H., Lesschen J.P., Rood T., Wagner S., De Marco A., Murphy-Bokern D., Leip A., van Grinsven H., Sutton M.A., Oenema O.: Food choices, health and environment: Effects of cutting Europe’s meat and dairy intake. Global Environmental Change 2014, 26: 196–205.
6. Aleksandrowicz L., Green R., Joy E.J.M., Smith P., Haines A.: The Impacts of Dietary Change on Greenhouse Gas Emissions, Land Use, Water Use, and Health: A Systematic Review. Plos One 2016, 3: 1-16.
7. Hallstrom E., Carlsson-Kanyama A., Borjesson P.: Environmental impact of dietary change: a systematic review. Journal of Cleaner Production 2015, 91: 1-11.
8. FAO, Livestock’s Long Shadow – environmental issues and options.
2006, Food and Agriculture Organisation: Rome.
9. Röös E., Bajželj B., Smith P., Patel M., Little D., Garnett T.: Greedy or needy? Land use and climate impacts of food in 2050 under different livestock futures. Global Environmental Change 2017, 47: 1–12
10. Alexander P., Brown C., Arneth A., Dias C., Finnigan J., Moran D., Rounsevell M.: Could consumption of insects, cultured meat or imitation meat reduce global agricultural land use? Global Food Security 2017, 15: 22–32